Erotische verhalen - Totstandkoming van het project (achtergrond informatie)

Waargebeurde erotische verhalen weerspiegelen beter wat vrouwen werkelijk opwindend vinden dan erotica die is gebaseerd op fantasieën, omdat die vaak onbeproefd blijven. Bovendien zullen fantasieën eerder een mannelijk standpunt vertegenwoordigen dan waargebeurde verhalen, omdat in onze cultuur de seksuele beeldvorming nog altijd grotendeels door mannen wordt bepaald.

Hoewel ik vond dat dit project van groot belang was, had ik toch mijn bedenkingen. Ook ik ging gebukt onder het culturele vooroordeel dat vrouwelijke erotiek op de een of andere manier smerig of onterend is. Ik was bang dat mijn reputatie en geloofwaardigheid niet bestand zouden zijn tegen de golf van kritiek die zo'n verzameling gemakkelijk kon uitlokken.

Ik wilde een verzameling van waargebeurde seksuele ervaringen van vrouwen aanleggen die andere vrouwen opwindend zouden vinden en waarin ze hun eigen seksualiteit en seksuele activiteiten bevestigd zouden zien. Bovendien wilde ik dat een groot aantal auteurs zou meewerken, zodat een brede groep vrouwen met verschillende opvattingen en ervaringen aan bod kon komen. Bijdragen van hetero vrouwen, lesbische vrouwen, getrouwde, alleenstaande, conservatieve en progressieve vrouwen zouden, naar mijn mening, beter de verscheidenheid in vrouwelijke seksualiteit weergeven dan de ervaringen van één schrijfster.

Met de beschrijving van een groot scala aan seksuele activiteiten waarvan vrouwen werkelijk genieten, hoopte ik vrouwelijke lezers te helpen hun eigen seksuele voorkeuren en ervaringen die ze anders wellicht als ongewoon of onnatuurlijk hadden beschouwd te accepteren. De meewerkende auteurs waren het hiermee eens en een groot aantal bevestigde dat ze juist om die reden verhalen schreven. `Het is een toestemming die je geeft,' meende een schrijfster. `Lezers zullen tot inzicht komen dat ze zich, ongeacht wat ze op seksueel gebied hebben gedaan, niet hoeven te schamen.' Een andere meewerkende auteur, verklaarde: `Ik vind het boeiend om de ervaringen van andere vrouwen te lezen zodat ik kan zien waarin ze verschillen of overeenkomen met die van mezelf. Deze verzameling zorgt voor een betere communicatie tussen vrouwen onderling, over onderwerpen die vrouwen niet openlijk bespreken, en dat vind ik een erg positieve doorbraak.'

Een goed seksleven verschaft vrouwen niet alleen een veelheid aan lichamelijke genoegens, maar kan ook de stabiliteit en voldoening van een liefdevolle emotionele relatie geweldig versterken. Het is gezond voor vrouwen om zich seksueel te voelen, om over hun seksualiteit na te denken, om op dezelfde manier over hun seksuele gevoelens te schrijven als over andere aspecten van hun leven. Om met een van de meewerkende auteurs te spreken: `De reden dat dit project me zo aantrok was dat schrijfsters zich zo vaak achter hun personages verschuilen. Vrouwen zijn erotisch. Ze denken deze dingen; ze doen ze; en we zouden ze moeten opschrijven zonder ons beschaamd te voelen.' De andere schrijfsters sloten zich hierbij van harte aan.

U vraagt zich misschien af hoe ik aan deze vrouwen ben gekomen, vrouwen die bereid waren hun intiemste ervaringen op papier te zetten. Allereerst stapte ik op vriendinnen af. Veel van mijn vriendinnen zijn uitstekende schrijfsters en ik vroeg hen wat ze van het project vonden. Hun reactie was overweldigend positief, en vier van hen hebben ook daadwerkelijk een bijdrage geleverd. Daarna benaderde ik andere auteurs die ik bewonder. Ik schreef meer dan honderd brieven aan fictie- en non-fictieschrijfsters, met het verzoek een bijdrage aan de verzamelbundel te leveren. Het was hartverwarmend dat bijna iedereen op mijn verzoek reageerde, hoewel slechts een handjevol erop inging, en velen wensten me geluk en succes met het project. Ik had in ieder geval een indrukwekkende map met handtekeningen verzameld.

Om uiteenlopende redenen zagen schrijfsters van medewerking af. De meesten waren niet geïnteresseerd in het schrijven van erotica of hadden het te druk met hun eigen literaire bezigheden. Eén auteur vermeldde dat ze wel liefdesromans schreef, maar dat ze dacht dat ze haar reputatie juist te danken had aan het niet schrijven van seksueel expliciete teksten. En een groot aantal andere schrijfsters, dat wel bereid was erotische fictie te schrijven, had bedenkingen om over waargebeurde ervaringen te schrijven. Een schrijfster uitte bezwaren waarmee ik zelf ook in mijn maag zat. Ze schreef: `Denk je nou echt dat een verhalenbundel als deze niet als de liefdesgeheimen van beroemde schrijfsters of erger nog op de markt zal worden gebracht? Volgens mij gaat het hier niet om het talent van professionele auteurs, maar om de lezers een opwindend kijkje in hun privé-leven te bieden.'

Om dit bezwaar te omzeilen, bood ik de auteurs volledige anonimiteit; hun naam hoefde zelfs niet op de lijst van meewerkende auteurs gezet te worden, laat staan boven hun eigen verhaal. Toch bleef het feit dat ze verslag moesten doen van een waargebeurde belevenis een belemmering voor een aantal auteurs. Een vrij bekende schrijfster verwoordde het zo: `Ik geloof dat die voorwaarde van "waargebeurde ervaring" me de das omdeed. Toen ik er nog eens over nadacht, bleken weinig of geen van mijn erotische ervaringen een verhaal in zich te hebben; het komt erop neer dat goede seks niet noodzakelijkerwijs een goed verhaal is. Bovendien liep ik tegen de muur van mijn eigen schaamte op; zelfs de bescherming van een pseudoniem leek niet voldoende.'

Sommige vrouwen wilden niet beperkt worden tot waargebeurde ervaringen, omdat ze meenden dat die veel minder interessant waren dan de belevenissen die ze konden verzinnen. `Wil je nou echt waargebeurde ervaringen?' schreef een vrouw. `De mijne zijn over het algemeen vreselijk deprimerend. Maar ik heb een paar verzonnen gebeurtenissen die heel opwindend zijn.' Iemand anders zei: `Tot mijn spijt moet ik bekennen dat ik me geen enkele opwindende, waargebeurde ervaring kan herinneren. Ik leid een erg saai leven. Mijn enige plezier beleef ik aan mijn romanpersonages.'

De belangrijkste reden waarom schrijfsters tegen de eis van waargebeurde ervaring waren, was het gevoel dat ze in een keurslijf werden geperst. Een bekende auteur formuleerde het aldus: `Ik ben tegen de voorwaarde dat het verhaal alleen over "waargebeurde persoonlijke ervaringen" mag gaan, zowel vanuit het standpunt van romancier als om de algemene reden dat het een onnodige, en zelfs fnuikende, restrictie voor elke auteur is. Om zo'n verhaal te schrijven heeft de auteur, per definitie, evenveel vrijheid nodig - om uit fantasie en werkelijkheid, verbeelding en herinnering te putten - als bij haar andere werk.' Een andere auteur zei: `Een schrijver tot waarheid beperken is hetzelfde als een mimespeler de handboeien aanleggen.' De scheidslijn tussen waargebeurde ervaring en fictie boeide me omdat ik het als non-fictie schrijver veel makkelijker vind om binnen de grenzen van het waargebeurde te blijven dan iets uit mijn duim te zuigen.

Soms is het moeilijk te achterhalen waar de werkelijkheid eindigt en de fictie begint. Als we een gebeurtenis uit ons geheugen naar boven halen, herinneren we ons, onopzettelijk, wat we ons willen herinneren, voegen eraan toe wat ontbreekt en laten weg wat ongewenst is. Zo geredeneerd bestaat er misschien niet eens zoiets als een `waargebeurde ervaring' wanneer we ons op het geheugen verlaten. Bovendien worden fantasie en werkelijkheid in seksuele ervaringen vaak vermengd. Hoewel ik een aantal van de bezwaren van de schrijfsters deelde, wilde ik deze verhalenbundel toch baseren op gebeurtenissen die de vrouwen echt hadden meegemaakt. Ik meende dat verhalen gebaseerd op waargebeurde ervaringen de bloemlezing niet alleen een documentaire waarde zouden verschaffen maar ook een erotisch-literaire.

Gelukkig waren er andere vrouwen die er net zo over dachten als ik, en uiteindelijk, na een maandenlange correspondentie, werd ik ongevraagd benaderd door mensen die het via-via hadden gehoord.

En bijna een jaar en zo'n honderd inzendingen later, koos ik eenendertig verhalen voor deze bundel. De meewerkende auteurs, van wie meer dan een derde getrouwd of samenwonend is, variërend in leeftijd van 26 tot 47 jaar. De auteurs waren niet gespecialiseerd in erotische verhalen. Sterker nog, op een paar na, was het hun eerste poging tot dit specifiek erotische onderwerp.
De schrijfsters komen uit alle lagen van de bevolking en hebben heel uiteenlopende ervaringen. Een van de schrijfsters merkte bijvoorbeeld op: `Ik ben in mijn hele leven met maar één persoon naar bed geweest, en ik ben al heel lang met hem getrouwd. Dus ik vroeg me af of ik wel eens iets had meegemaakt wat anderen erotisch konden vinden. Maar ik ben erachter gekomen dat erotiek voor iedereen weer anders is, dat het niet bizar hoeft te zijn om opwindend te zijn.' Andere vrouwen hadden meer ervaring: `Een aantal van mijn beste relaties begon met seks en draaiden om seks,' zei een tweede schrijfster. `Het kan een heerlijke manier zijn om een man te leren kennen.' Maar hoe de vrouwen ook over seks dachten, ze hadden bijna allemaal het idee dat hun seksualiteit in de loop van de tijd was veranderd. `Nu wil ik een man eerst leren kennen, en de beste seks heb ik met iemand met wie ik al een relatie heb. Ik beschouw seks als een voortzetting van iets wat er al is.'

Er waren allerlei redenen waarom vrouwen voor een bepaalde seksuele ervaring kozen. Sommigen lieten hun keuze vallen op een recente ervaring die nog vers in het geheugen lag, of op één die zich voor een kort verhaal leende. Andere vrouwen kozen een bepaald verhaal omdat het een van hun fijnste of gedenkwaardigste seksuele ervaringen was. Andere kozen voor ervaringen die een prettige tijd in het leven van de auteur weer naar boven haalden. De schrijfster van `Het spreekuur: tussen de minuten door' zei: `Naarmate ik ouder word, maak ik zulke dingen niet meer zo vaak mee, vooral niet sinds ik ben getrouwd. Het opschrijven is als een handafdruk in cement achterlaten. Als ik zeventig ben, kan ik tegen mijn kleinkinderen zeggen: "Zoals je ziet zijn jullie niet de enigen die zulke heerlijke dingen kunnen doen." '

Uiteindelijk selecteerde ik juist deze eenendertig gedichten en verhalen, omdat ze een breed scala aan erotische ervaringen vertegenwoordigden. Hoewel niet iedereen zich door alle verhalen aangesproken zal voelen, is elk verhaal door minstens een van de mensen die ze beoordeeld hebben erotisch bevonden.
Hoewel elk verhaal verschillende thema's kan hebben, is het hoofdthema toch meestal de verklaring waarom de auteur voor een bepaalde ervaring heeft gekozen. De meeste verhalen richten zich op een aspect dat het belang van de relatie met een partner onderstreept, als liefde, vertrouwen, vriendschap. Daarbinnen speelden elementen zoals speelsheid, de machtsrelatie tussen twee mensen, de zuiver lichamelijke ervaring, de opbouw van spanning en verwachting, een unieke locatie of de verrassing van het onverwachte een belangrijke rol. Sommige verhalen gaan over het verbodene - de liefde bedrijven met een min of meer onbekend iemand, met een veel jongere of oudere partner, met twee mannen tegelijk of met een ander stel, of een paar horen vrijen in de kamer ernaast. Ten slotte waren er de gedenkwaardige eerste ervaringen, de eerste keer dat een vrouw met een man naar bed ging of de eerste keer dat ze de liefde bedreef met een partner met wie ze een vaste relatie kreeg. Verrassend waren de verhalen die men zich herinnerde omdat ze een grote verandering teweeg hadden gebracht, en er zat één belevenis bij die niet echt openlijk seksueel was, maar desalniettemin hoogst erotisch.

Omdat zo weinig vrouwen ooit de kans krijgen erotica te schrijven die op hun persoonlijke ervaringen is gebaseerd, wilde ik graag van de auteurs weten hoe het schrijfproces was verlopen. Net als hun individuele seksuele belevenissen, was ook het op schrift stellen daarvan voor ieder weer anders. De meeste vrouwen waren het er echter over eens dat het niet makkelijk was om de erotische gevoelens over te brengen. Zoals een auteur zei: `Het was een hele klus om al die fantastische seksuele sensaties weer te geven zonder in goedkope pornografie te vervallen. Andere vrouwen stuitten op problemen van emotionele in plaats van technische aard. Een vrouw had zo'n negatieve ervaring dat ze haar verhaal niet eens kon afmaken. In haar woorden: `Ik ging zo op in het opnieuw beleven van mijn ervaringen dat ik merkte dat ik steeds kwader werd op de mannen over wie ik schreef en er slopen steeds meer dingen in het verhaal over wat me afstootte en aantrok. Ik heb het idee dat er een heleboel mannen rondlopen die vrouwen opwinden en plotseling had ik er geen zin meer in ze te vereeuwigen. Ik wilde niet slechts één kant van het verhaal opschrijven. Dus als sensuele vrouw en uit diepe wanhoop voor wat ik heb meegemaakt en om me heen zie in de man vrouw situatie, besluit ik er het zwijgen toe te doen.'

Het scheppen van erotica vereiste dus duidelijk veel meer dan simpelweg details van de lichamelijke liefde beschrijven. Een stuk of zes auteurs vonden het moeilijk hun verhaal te schrijven omdat ze de emotionele relatie met de persoon over wie ze schreven nog niet hadden verwerkt.
Een auteur had dat ook zo ervaren. `Het was moeilijk om de warme gevoelens op te rakelen die ik juist probeerde kwijt te raken. Ik werd er nostalgisch van, vooral omdat ik wist dat de relatie die mij voor ogen staat met hem niet mogelijk is en toch verlang naar zo'n relatie met iemand.' Een andere vrouw zei dat ze moest huilen toen ze haar verhaal schreef. Voor een aantal vrouwen werkte het schrijven over de relatie als een bevrijding. De auteurs die de emotionele relatie met hun partner hadden verwerkt, vonden het schrijfproces zowel een sensuele als erotische ervaring: `Ik vond het leuk om het te schrijven en het ging me heel makkelijk af omdat het over mijn huidige relatie gaat, en die is goed.' Een andere vrouw zei: `Telkens als ik de kladversie las werd ik opgewonden.' Een andere vrouw zei: `Ik had nooit gedacht dat het zo opwindend zou zijn om het te schrijven - een sensuele/seksuele kick.' En weer een andere vrouw, die haar verhaal in de bibliotheek schreef, zei dat ze zo geil werd dat ze zichzelf moest dwingen weg te gaan voor ze iets deed waar ze later spijt van zou krijgen.

Twee auteurs gebruikten hun verhaal om hun intieme relatie te versterken. De auteur van `Genezing' liet haar partner de bladzijden van haar verhaal lezen terwijl ze eraan bezig was. `De ene dag vrijden we,' vertelde ze me, `en dan zette ik de ervaring op papier en de volgende dag las ik het hardop aan haar voor bij wijze van seksuele stimulans. Het verhaal met haar delen maakte het nog persoonlijker.' De auteur van `Hoe hij me veroverde' gaf haar verhaal als verjaardagscadeau aan haar partner. `Omdat hij al alles heeft, is het moeilijk het volmaakte cadeau voor hem te vinden, dus gaf ik hem dit verhaal. En hij vond het prachtig. Hij zei dat dat het mooiste cadeau was dat hij ooit had gekregen.'

Sommige vrouwen moesten eerst een erotische sfeer om zich heen scheppen voordat ze konden schrijven. `Ik kon het niet als ik me depressief of ziek voelde,' zei een schrijfster. `Ik moest lekker in mijn vel zitten en me sensueel voelen. Daarom was het moeilijk om het juiste moment te vinden, omdat ik in een stemming moest zijn die seksuele gevoelens en gedachten opwekte.'

Terwijl sommige vrouwen de gelegenheid aangrepen om hun wellustige en aardse kanten uit te leven, vonden andere het gênant om hun seksuele werkelijkheid te beschrijven. Ze repten van zich kwetsbaar en bedreigd voelen omdat het onderwerp zo intiem was. Velen hadden er moeite mee hun stukken aan collega's of vrienden te laten lezen. Zo ze al hun werk lieten lezen, was het aan zorgvuldig uitgekozen personen.

Er waren zoveel meewerkende auteurs die met deze schaamte en kwetsbaarheid kampten, dat dit waarschijnlijk een van de eerste verhalenbundels is waar eenderde van de schrijfsters haar naam niet boven het verhaal wilde hebben en dus afstand deed van de welverdiende eer. Twee schrijfsters waren zo bang voor hun connectie met het project dat ze ook liever hun naam van de lijst van meewerkende auteurs geschrapt wilden hebben.
Een aantal schrijfsters voelde zich helemaal niet kwetsbaar, maar vonden dat hun erotische ervaring zo prachtig was dat ze die met zoveel mogelijk mensen wilden delen.

De vrouwen die hun naam liever niet boven hun verhaal zagen, deden dat om redenen die varieerden van bezorgdheid om hun werk tot angst voor de reactie van familie en vrienden. Sommige auteurs dachten dat het schrijven van erotica hun reputatie als schrijfster zou kunnen schaden. `Ik denk niet dat ik als professioneel auteur zou worden aangemerkt als men wist dat ik ook dit soort dingen schreef,' zei een van de vrouwen. Een ander was bang als een perverse, door seks bezeten vrouw bestempeld te worden als haar naam met erotica geassocieerd zou worden.
Anderen vonden het gewoon geen prettig idee dat hun persoonlijke ervaringen en gevoelens door iedereen gelezen zouden worden. Ik ben best bereid te vertellen dat ik het heb geschreven, maar ik wil gewoon niet dat wildvreemden weten wie ik ben. Ik ben bang dat mijn privacy wordt geschonden.'
Deze laatste reactie kwam het vaakst voor. De auteurs schaamden zich niet voor hun ervaringen, maar ze wilden zelf de mensen uitkiezen aan wie ze deze intieme en kwetsbare kant van zichzelf lieten zien. `Ik wil niet dat ik iets moet uitleggen of rechtvaardigen omtrent mijn seksleven,' zei een van de schrijfsters. `Ik wil zelf bepalen hoe ik word gezien. Ik reserveer die speciale, plezierige sekskant van mij voor bepaalde mensen. Ik wil zoiets persoonlijks niet met iedereen delen, vooral niet met iemand die het zou afkeuren. Het zou afbreuk doen aan de ervaring.'

Sommige vrouwen hadden unieke redenen om hun naam weg te laten. Een aantal was bang dat de lezers hun persoonlijke seksuele beleving vreemd, raar of in bepaalde opzichten onacceptabel zouden vinden. Eén vrouw wilde niet met feministische of lesbische kwesties geassocieerd worden. Weer een andere vrouw zat midden in een gerechtelijke procedure met de man over wie ze had geschreven, en vond dat elk mogelijk verband dat hij met het verhaal zou kunnen leggen haar zaak kon schaden. En, deels schertsend, deels in ernst, zwichtte een vrouw voor de wens van haar vader die, terwijl hij in een rolstoel naar de operatiekamer werd gebracht, haar smeekte om rekening te houden met de eventuele reactie van een toekomstige schoonmoeder. Over het algemeen waren de vrouwen bezorgder over de reacties van hun naaste familieleden, hun echtgenoten, kinderen of ouders, dan over die van onbekenden. Aangezien angst om de reactie van de moeder het meest voorkwam, waren vrouwen die bereid waren hun naam boven het verhaal te zetten óf niet bang voor de reactie van hun moeder óf wisten zich gesteund door hun moeder. Zoals één vrouw zei: `Het is de waarheid en als mijn moeder die niet leuk vindt, pech gehad. Als je je best doet een zo goed mogelijk verhaal te schrijven, waarom zou je dan niet je naam erboven zetten?' En weer een andere vrouw zei: `Ik weet niet wat mijn ouders van mijn persoonlijke seksleven zouden denken, maar het kan me ook niets schelen.' Een aantal vrouwen had hun moeders over het project verteld en die leken er niets op tegen te hebben.

Ik denk dat u, als lezer, de vrouwen die hebben bijgedragen aan deze verzameling niet anders zult vinden dan de doorsnee vrouw. In bepaalde opzichten hebben ze misschien minder moeite met hun seksualiteit, omdat ze bereid waren over hun persoonlijke seksuele ervaringen te schrijven en die aan de kritische blik van anderen te onderwerpen. En ze zijn in ieder geval veel beter dan de doorsnee schrijver. Toch hadden ze dezelfde zorgen die de meeste andere vrouwen zouden hebben over deelname aan zo'n project. Maar dat heeft hen niet weerhouden. En hoewel de stijl van sommige schrijfsters niet iedereen zal aanspreken, denk ik dat elke auteur, in haar bereidheid haar intiemste en persoonlijkste kanten prijs te geven, ertoe heeft bijgedragen maatschappelijk begrip te kweken voor het feit dat avontuur en plezier in seks positieve aspecten van de vrouwelijke seksualiteit zijn die niet door schuld en schaamte omgeven moeten worden. We hopen dat u het daarmee eens bent.

De samenstelster

(P.S. In de webversie van deze verhalen zijn de namen van de auteurs allemaal weggelaten, de namen van de personen en de plaatsen in de verhalen zijn veranderd.)